Theo NSƯT Hương Giang, một ca khúc mang âm hưởng dân ca chỉ thực sự chạm đến trái tim khán giả khi người nghệ sĩ không chỉ hát bằng kỹ thuật mà còn bằng sự thấu hiểu và tôn trọng bản sắc vùng miền.
“Trước hết, nghệ sĩ cần cảm nhận sâu sắc chất liệu dân gian, từ ngữ điệu, thang âm, ngũ cung cho đến xuất xứ văn hóa của làn điệu đó. Chỉ khi hiểu rõ, nghệ sĩ mới có thể kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật thanh nhạc hiện đại và cách hát truyền thống mộc mạc,” cô nói.
Kỹ thuật thanh nhạc giữ vai trò quan trọng, giúp nghệ sĩ làm chủ quãng giọng và thể hiện tinh tế hơn. Với những đoạn trầm, hơi thở ngực tạo độ vang đầy đặn; còn khi lên cao, cần sử dụng khẩu hình, cách lấy hơi cùng các kỹ thuật như legato để đảm bảo sự liền mạch và bay bổng. Một số kỹ thuật đặc thù như marcato, staccato cũng có thể áp dụng để làm rõ âm sắc của dân ca miền Bắc như quan họ, chèo, ví dặm…
Bên cạnh yếu tố chuyên môn, nghệ sĩ cũng cần quan tâm đến các điều kiện biểu diễn như bản phối, ánh sáng, đạo cụ, trang phục và không gian sân khấu. “Những yếu tố này tuy phụ trợ nhưng ảnh hưởng lớn đến cảm xúc người nghe và thông điệp mà nghệ sĩ muốn truyền tải,” NSƯT Hương Giang khẳng định.
Nữ nghệ sĩ cũng cho rằng, ngoài thực hành, người học hát dân ca nên được tiếp cận lý luận bài bản. Việc nhận diện các làn điệu như quan họ, trống quân, hò Huế, dân ca Nam Bộ… giúp họ xây dựng phong cách biểu diễn rõ nét và phù hợp hơn.
Một số giải pháp được cô cùng nhóm đồng nghiệp đề xuất là tổ chức các buổi tọa đàm với chuyên gia dân ca, đưa sinh viên về các vùng quê để học hỏi từ nghệ nhân bản địa và tạo sân khấu thực hành cho họ trải nghiệm thực tế.
“Tôn vinh dân ca không có nghĩa là giữ nguyên xi, mà phải biết gìn giữ cái hồn trong khi thổi vào đó hơi thở của thời đại”, NSƯT Hương Giang chia sẻ.
