1. Tên gọi, Tôn chỉ và Mục đích cốt lõi: Dự thảo Điều lệ giữ nguyên tên gọi chính thức là Hội Khoa học Phát triển nông thôn Việt Nam, với tên viết tắt quốc tế là PHANO. Hội tiếp tục là một tổ chức xã hội - nghề nghiệp tự nguyện, được thành lập từ năm 2006, tập hợp các nhà khoa học, chuyên gia, cán bộ, doanh nghiệp và các cá nhân tâm huyết hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn và môi trường.
2. Sứ mệnh cốt lõi của PHANO: Dự thảo nhấn sứ mệnh của PHANO là ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ, nâng cao tri thức và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật nhằm thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bền vững của khu vực nông thôn Việt Nam. Hội đặt mục tiêu cải thiện đời sống người dân, kiến tạo diện mạo nông thôn mới ngày càng văn minh, hiện đại, đồng thời bảo vệ và quản lý bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường sinh thái.
3. Địa vị pháp lý, Phạm vi và Nguyên tắc hoạt động: Hội tiếp tục khẳng định địa vị pháp lý là một tổ chức có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản riêng, hoạt động theo quy định pháp luật Việt Nam và Điều lệ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Trụ sở chính của Hội vẫn được đặt tại số 1, Ngõ 186, Đường Trần Duy Hưng, Phường Yên Hòa, Thành phố Hà Nội. Phạm vi hoạt động của Hội bao trùm cả nước, tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn, môi trường và các dịch vụ liên quan.
Các nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Hội vẫn được duy trì, bao gồm: tự nguyện, tự quản; dân chủ, bình đẳng, công khai, minh bạch; tự bảo đảm kinh phí hoạt động; không vì mục đích lợi nhuận; và tuân thủ Hiến pháp, pháp luật và Điều lệ Hội. Những nguyên tắc này đảm bảo tính độc lập, minh bạch và hiệu quả trong mọi hoạt động của Hội.
4. Quyền hạn, Nghĩa vụ và Trách nhiệm: Dự thảo Điều lệ nêu rõ các quyền hạn quan trọng của Hội, từ việc tổ chức và hoạt động theo Điều lệ, tuyên truyền tôn chỉ mục đích, đến việc đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên. Hội cũng có quyền hỗ trợ hội viên trong xúc tiến thương mại, tham gia các dự án nghiên cứu khoa học, thành lập các tổ chức trực thuộc, và tham gia đóng góp ý kiến vào các chính sách liên quan.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của Hội, bao gồm chấp hành nghiêm pháp luật, tập hợp và đoàn kết hội viên, tuyên truyền phổ biến kiến thức, quản lý các tổ chức thuộc Hội, và thực hiện công tác tài chính, kế toán minh bạch. Đặc biệt, Hội có trách nhiệm giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp, khiếu nại liên quan đến hoạt động của Hội và hội viên.
5. Quy định về Hội viên: Dự thảo Điều lệ tiếp tục phân loại hội viên thành hội viên chính thức, hội viên liên kết và hội viên danh dự, với các tiêu chuẩn và điều kiện rõ ràng cho từng loại. Quy định về quyền lợi và nghĩa vụ của hội viên cũng được giữ vững, đảm bảo hội viên được bảo vệ quyền lợi, được tham gia vào các hoạt động và đóng góp ý kiến, đồng thời phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ như chấp hành Điều lệ, đóng hội phí (trừ hội viên danh dự) và bảo vệ uy tín của Hội.
Quy trình kết nạp, công nhận, đình chỉ, bãi nhiệm và chấm dứt tư cách hội viên cũng được trình bày chi tiết, đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong quản lý hội viên.
6. Cơ cấu tổ chức và Quản lý: Dự thảo Điều lệ nêu rõ cơ cấu tổ chức của Hội, bao gồm: Đại hội đại biểu toàn quốc, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Ban Kiểm tra, Văn phòng Hội và các Ban chuyên môn, cùng các tổ chức trực thuộc. Mỗi cơ quan đều có chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể, đảm bảo sự phân công rõ ràng và hoạt động hiệu quả.
Các quy định về nhiệm kỳ, nguyên tắc hoạt động, bầu cử, miễn nhiệm các chức danh lãnh đạo như Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký cũng được cụ thể hóa, đảm bảo tính ổn định và liên tục trong công tác điều hành của Hội.
7. Tài chính, Tài sản, Khen thưởng và Kỷ luật: Dự thảo cũng quy định rõ các nguồn thu, khoản chi và quản lý tài sản của Hội theo nguyên tắc công khai, minh bạch, tiết kiệm và tuân thủ pháp luật. Việc thực hiện công tác kế toán, kiểm toán, thống kê cũng được đề cao để đảm bảo tính chính xác và chịu sự kiểm tra của các cơ quan có thẩm quyền.
Về khen thưởng, kỷ luật, dự thảo khuyến khích các tổ chức, đơn vị, hội viên có thành tích xuất sắc và quy định rõ các hình thức xử lý kỷ luật đối với các trường hợp vi phạm, đảm bảo tính răn đe và duy trì kỷ cương trong hoạt động của Hội.
8. Điều khoản thi hành: Dự thảo Điều lệ được dự kiến thông qua tại Đại hội lần thứ IV (nhiệm kỳ 2025-2030) và sẽ có hiệu lực thi hành sau khi được Bộ trưởng Bộ Nội vụ phê duyệt, thay thế Điều lệ cũ. Điều này cho thấy sự cập nhật và phù hợp của Điều lệ với các quy định pháp luật hiện hành và định hướng phát triển của Hội trong giai đoạn mới.
Dự thảo Điều lệ Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam là nền tảng vững chắc để Hội tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của mình trong sự nghiệp phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững của đất nước.
Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam rất mong nhận được ý kiến góp ý xây dựng của các nhà khoa học, các chuyên gia và đông đảo cán bộ, hội viên để Điều lệ Hội PHANO được hoàn thiện trước khi trình Đại hội lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025 - 2030 thông qua.
