Một buổi sáng nọ, có một người đàn ông tìm đến. Ông ta than thở: "Bạch thầy, con đã bị tổn thương quá nhiều. Con không thể quên được lời xúc phạm của người hàng xóm, không thể tha thứ cho người bạn đã lừa dối, và con cứ mãi dằn vặt vì những chuyện đã qua."
Trí tuệ của thiền sư và ba chiếc ly.
Thiền sư không nói gì, chỉ rót nước vào ba chiếc ly. Ly thứ nhất, ngài bỏ vào một viên đá nhỏ. Ly thứ hai, ngài bỏ một nhúm bùn. Ly cuối cùng, ngài để một chiếc lá khô. Ngài từ tốn giải thích:
(1) Con người hàng xóm kia, lỗi lầm của họ nhỏ như viên đá này, nhưng con lại giữ mãi trong lòng. Hãy học cách không quở trách những lỗi nhỏ của người khác, con sẽ thấy tâm mình nhẹ nhõm hơn nhiều.
(2) Người bạn con, họ đã làm những điều xấu xa như nhúm bùn này. Nhưng nếu con tiết lộ chúng cho mọi người, con cũng giống như vấy bẩn chính ly nước của mình. Hãy học cách không tiết lộ điều xấu của họ, để sự trong sạch ở lại với con.
(3) Còn những sai lầm trong quá khứ, chúng chỉ như chiếc lá khô này. Dù chúng từng gắn với một nhành cây tươi đẹp, nhưng đã khô rồi thì hãy để nó bay đi. Đừng nghĩ mãi về những sai lầm của người khác, vì điều đó sẽ cản bước con tiến về phía trước.
Người đàn ông bừng tỉnh. Ông hiểu rằng, "Ba không" không phải là tha thứ cho lỗi lầm của người khác, mà là buông bỏ gánh nặng cho chính mình. Giống như ly nước trong, không có đá, không có bùn, cũng không có lá khô, chỉ còn lại sự tinh khiết và an yên.
Bài học kinh nghiệm rút ra:
Thứ nhất, sự bình yên đến từ bên trong, không phải từ việc người khác thay đổi. Chúng ta không thể kiểm soát hành động của người khác, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát cách mình phản ứng. Buông bỏ chấp niệm về lỗi lầm của người khác chính là con đường nhanh nhất để tìm thấy sự thanh thản.
Thứ hai, thương người cũng là thương mình. Việc giữ kín bí mật hay không bới móc khuyết điểm của người khác không chỉ thể hiện lòng tốt mà còn bảo vệ chính bản thân chúng ta khỏi những thị phi, oán thù không đáng có.
Thứ ba, quá khứ không nên là gánh nặng. Mọi sai lầm, dù của mình hay của người khác, đều là một phần của quá khứ. Học cách cho qua và hướng về phía trước sẽ giúp chúng ta sống trọn vẹn và hạnh phúc hơn trong hiện tại.
